15 C
King William's Town
Friday, October 3, 2025

URhulumente wePhondo leMpuma Koloni ubongoza uluntu ukuba luxele izenzo zolwaphulo-mthetho ngokwesondo ngakubantwana.

URhulumente wePhondo leMpuma Koloni uhlabe ikhwelo eliqatha lokuba uluntu luzixele izenzo zolwaphulo-mthetho ngokwesondo ngakubantwana, emva kokuba iinkcukacha-manani eziphazamisayo zidize ukuba abantwana abakwikhulu elineshumi elinesixhenxe (117) abaminyaka ilishumi (10) ukuya kwishumi elinesine (14) baye babelekela kwizibhedlele zikarhulumente phakathi kwenyanga kaTshazimpuzi ukuya kweyeKhala ngo2025.

Ngokwesebe lezempilo, elona nani liphezulu libhalwe kwisithili saseO.R Tambo, kulandele iBuffalo City kunye neNelson Mandela Bay. Ukongeza koku, ama-4 752 olutsha oluneminyaka eli-15 ukuya kwi-19 abeleka kwangelo xesha, nto leyo ebonisa ukukhula kobunzima bokukhulelwa kolutsha kweli phondo.

Iinkokeli zephondo zigxininise ukuba oku kuzalwa kubonisa izenzo zolwaphulo-mthetho zodlwengulo olusemthethweni phantsi koMthetho wamaTyala ngokweSondo ka-2007, othintela ukwabelana ngesondo nabantwana. Umthetho ukwanyanzelisa nabani na onolwazi ngala matyala ukuba awaxele emapoliseni.

UMphathiswa woPhuhliso loLuntu uBukiwe Fanta uyigxekile le meko, echaza iinkcukacha-manani “njengenkxalabo enzulu.”

“Akwamkelekanga ukuba abantwana abaneminyaka eli-10 ubudala bazale. Le meko ifuna ukungenelela ngokukhawuleza kunye nendlela yokusebenzisana ukukhusela ulutsha lwethu,” utshilo uFanta.

Wongeze ngelithi urhulumente ubeke i-R103 yezigidi zeerandi kulo nyaka-mali ukulungiselela iinkqubo ezijolise ebantwaneni, kuqukwa neziza ze-RISIHA ezibonelela ngeenkonzo zothintelo kunye nokungenelela kwangethuba kubantwana abangaphezu kwama-22 000 abasemngciphekweni.

UMphathiswa wezeMpilo uNtandokazi Capa ugxininise iindleko zoluntu emva kwala manani:

“La ayingomanani nje, amele umntwana obiwe ubumsulwa kwaye ikamva lakhe linyanzelwa ekubeni ngumntu omdala kwamsinya.”

Abasemagunyeni babongoze iintsapho ukuba zingawarhoxisi amatyala odlwengulo abandakanya abantwana, belumkisa ngelithi oku kujongela phantsi ubulungisa kwaye kuvumele abenzi bobubi ukuba baqhubeke bexhaphaza abantwana.

UCapa uthe iSebe lezeMpilo liyakwandisa iinkonzo ezilungele ulutsha ngeeNdawo zoLutsha kumaziko ezempilo kwaye lisebenzisana neSebe lezeMfundo noPhuhliso loLuntu kwiinkqubo zothintelo ezikolweni.

Bobabini abaphathiswa bagxininise ukuba ukukhusela abantwana ayiloxanduva likarhulumente kuphela kodwa luxanduva lomthetho nokuziphatha ekwabelwana ngalo nawo onke amalungu oluntu.

Iinkcukacha-manani eziphambili:

  • Abantwana abali-117 abaneminyaka eli-10–14 baye bazala phakathi kukaTshazimpuzi neyeKhala 2025.
  • Ngama-4 752 abafikisayo abaneminyaka eli-15–19 abazala kwangelo xesha linye.
  • Awona matyala aphezulu arekhodiweyo akwisithili saseOR Tambo, kulandele iBuffalo City kunye neNelson Mandela Bay.
  • I-R103 yezigidi zeerandi ibekelwe iinkqubo zabantwana kulo nyaka-mali.
  • Ngama-22 000 abantwana abasemngciphekweni abafikelelwe kwiziza zase-RISIHA.
  • Ngama-28 amaZiko oKhathalelo lwaBantwana noLutsha axhasiweyo, abonelela abantwana abali-1 373.

Ezibufana Indaba

Newsletter Subscription

- Advertisement -

Stay Connected

129,556FansLike
1,513FollowersFollow
66FollowersFollow
0SubscribersSubscribe
King William's Town
overcast clouds
15 ° C
15 °
15 °
62 %
5.5kmh
93 %
Fri
15 °
Sat
32 °
Sun
23 °
Mon
26 °
Tue
24 °

EZITHANDWAYO INDABA

Enable Notifications OK No thanks