20.1 C
King William's Town
Monday, May 12, 2025

Abaqeshi bezindlu zaseMpuma Kapa baphulukene neendleko zeklasi ngokuchasene ne-ECDC.

By Asipile Kitchen.

Amakhaya angaphaya kwamashumi asixhenxe ebefudula ehlala kwiqumrhu lophuhliso leMpuma Kapa (ECDC) ekungoku nje ejongene nokuphulukana namakhaya asele ehleli iminyaka emininzi, aphulukene nesicelo sasemthethweni sokuba ityala labo kwi-ECDC liphunyezwe njengenyathelo lodidi.

Le nkampani ingumnini obhalisiweyo wenani elikhulu leepropati ezingenakufuduswa eziseGcuwa naseMthatha, “ezazuz’ ilifa” yiyo ekudityanisweni kwelizwe langaphambili laseTranskei kwiRiphabhliki yoMzantsi Afrika.

Ezi propati ekuqaleni zaziqeshwa nguRhulumente wangaphambili wase-Transkei kwaye zisahlala, nokuba ngabaqeshi bokuqala okanye abalandela emva kwabo ngetayitile. Abanye babaqeshi sele beneminyaka engaphezu kwamashumi amathathu behlala kwezi zindlu.

Babhenele kwiNkundla ePhakamileyo yaseMpuma Kapa, ehleli eMonti, ukuze bafumane iziqinisekiso zokwenza umsebenzi wodidi, nanjengoko befuna ukuhlala ezindlini okanye babuyekezwe ngohlaziyo abalwenzile kwiipropati zabo kule minyaka idlulileyo.

Kwiminyaka emininzi kukho ingxabano eqhubekayo phakathi kwe-ECDC kunye nabaqeshi malunga nokuqhubeka behlala ezindlini. Amaqela ahlukeneyo, kuquka neli liphambi kwenkundla ngoku, azama ukukunqumamisa ukuthengiswa kwezakhiwo.

Ngenxa yokuhamba kwexesha, abafaki-zicelo abaninzi abasenayo ikopi yekhontrakthi abagqibe kuyo nommangalelwa (ECDC) okanye owandulelayo, njengoko abanye behlala apho amashumi eminyaka.

KweyoMsintsi 2022, ummangalelwa wakhupha iileta eziya kubaqeshi apho aba baqeshwa babemenywe ukuba bathenge izakhiwo. Ngokokutsho kwabaqeshi, baye basabela kwisimemo kodwa bafikelelwa ngamaxabiso angekho ngqiqweni okuthengisa. Ngenxa yoko, ummangalelwa waqalisa ngenkqubo yefandesi yoluntu. Ezinye zezindlu bezithengiswe kwifandesi.

Abaqeshwa abonwabanga njengoko bebanga ukuba ummangalelwa wala ukubanika ilungelo lokuqala lokwala okanye ukubahlawulela ukugcinwa kwezakhiwo. Ngokutsho kwabo, ummangalelwa umelwe kutyetyiswa ngokungekho sikweni ukuba uthe wathengisa ezi zindlu kwaye wafaka epokothweni ingeniso yezindlu (abaqeshileyo) abaye baziphucula kwaye bazigcina zikwimeko entle ekuhambeni kweminyaka.

Umphenduli uthe ngo-2022 kwathathwa isigqibo sokuba kuthengiswe iindawo ezininzi zokuhlala, kodwa kuqale kunikezelwe kubaqeshi abakhoyo. Kuthe ngenxa yamatyala asemva kwirenti ehlawulweyo, izamile, njengecebo lokugqibela, ukuza nezindululo ezahlukeneyo zokonga iindleko. Enye yayikukunikezela ngezindlu ezithengiswayo kubaqeshi ngezivumelwano ezifanelekileyo.

Ngokommangalelwa, uninzi lwabaqeshi batyala imali eninzi kwirenti esemva kwaye bona (abaqeshi) balindele ukuba eli tyala licinywe nje. Ummangalelwa, njengeshishini likarhulumente, akanakwenza njalo. Ngaloo ndlela, umphenduli uthe, kunyanzelekile ukuthengisa iipropati kumaxabiso anxulumene nemarike, nokuba ngumqeshi okhoyo okanye kumthengi wangaphandle.

IJaji elibambeleyo uNicholas Mullins, ekuchithweni kwesicelo senyathelo leklasi, uthe ilungelo lommangalelwa lokuthengisa iipropati aliphikiswa. Isenzo seklasi asiyi kubangela isisombululo esifanelekileyo seengxabano, wathi, njengoko ityala ngalinye lomfaki-sicelo lisekelwe kwiimeko zabo.

Ezibufana Indaba

Newsletter Subscription

- Advertisement -

Stay Connected

129,556FansLike
1,513FollowersFollow
66FollowersFollow
0SubscribersSubscribe
King William's Town
scattered clouds
20.1 ° C
20.1 °
20.1 °
25 %
1.8kmh
26 %
Mon
22 °
Tue
25 °
Wed
30 °
Thu
28 °
Fri
31 °

EZITHANDWAYO INDABA

Enable Notifications OK No thanks