Kwisigqibo esibalulekileyo seSebe lezeMidlalo, ubuGcisa, neNkcubeko, idolophu encinci yaseKirkwood, ezinze kumasipala we-Sundays River Valley uthiywe ngokusesikweni ukuba yiNqweba.
Olu tshintsho luqalwe phantsi kwemvume kaMphathiswa uZizi Kodwa, luphawula inyathelo elibalulekileyo ekuqinisekiseni ilifa lenkcubeko nokubaluleka kwembali yalo mmandla.
Isigqibo sokumisela umgangatho we-Kirkwood njengeNqweba senziwe ngokungqinelana neCandelo leshumi (10) (2) loMthetho weBhunga laMagama eeNdawo eMzantsi Afrika (uMthetho onguNombolo 118 ka-1998).
Esi sabhengezo saapapashwa kwiGazethi kaRhulumente, siqinisa inguqu. Inkqubo ekhokelela koku kuthiywa ngokutsha yaphawulwa luthethathethwano olubanzi noluntu.
IKomiti yePhondo leMpuma Koloni yaMagama eeNdawo (ECPNG) yaququzelela iindibano zovakaliso-zimvo ngo-Novemba ka-2023, ibonelela ngeqonga lokuba abantu basekuhlaleni bavakalise izimvo zabo ngotshintsho olucetywayo. Kusebudeni bezi ngxoxo apho igama elithi Nqweba, elithetha “indawo yokuhlangana” ngesiXhosa, laye laduma.
Ngokokutsho kwabahlali abaathatha inxaxheba kwezi ndibano, igama elithi Nqweba linentsingiselo enzulu ngokwembali, lisuka kumlambo i-Sundays, onqumla indawo ukusuka eRhafu ukuya e-Kirkwood phambi kokuba ufikelele kulwandlekazi lwase-Colchester.
USodolophu uSolethu Lucas womasipala wase-Sundays River Valley ukubongile ukuthiywa ngokutsha kweNqweba, egxininisa indima yabo ekubuyiseleni isidima kubahlali bale ngingqi.
Ngaphezu koko, uLucas ugxininise ukubaluleka kokugcinwa kwembali yendawo kwizizukulwana ezizayo, eqinisekisa ukuba ukutshintshwa kwakhona kuya kusebenza njengobungqina belifa lemveli lendawo.
Nangona kunjalo, ngaphandle kwemvume esemthethweni yeNqweba njengegama elitsha le-Kirkwood, i-ECPNG iye yandisa isimemo sokuchasa.
Abantu okanye amaqela anqwenela ukusichasa eso sigqibo baye bakhuthazwa ukuba bangenise izichaso ezibhaliweyo ngokuthe ngqo kwiOfisi yoMphathiswa kwiintsuku ezingama-30 zokupapashwa.
Ngokwengxelo ye-ofisi kasodolophu, ukuthiywa ngokutsha kwe-Kirkwood ibe yiNqweba kuthetha okungaphezulu nje kokutshintsha kwegama; lubonakalisa ukuzinikela okubanzi ekwamkeleni inkcubeko kunye nolwamkelo lwembali ngaphakathi kwembonakalo yejografi yaseMzantsi Afrika.
Njengoko inguqu ibambekile, ikulungele ukuba bubungqina obuhlala buhleli bokomelela nokuzazi koluntu olumeleyo.
By Siyakholwa Vuso